Бүгінгі әлем ғасырда болмаған зор өзгерістерді басынан кешіріп жатыр. Мұндай жағдайда достық пен өзара сенім бұрынғыдан да маңызды болып отыр. Осы орайда «Композитор» фильмі ерекше мәнге ие болуда. Бұл туралы Қазақстандық сценарист, сондай-ақ «Композитор» фильміне режиссер және көркемдік жетекші болған Сабит Курманбеков жақында «Жэньминь жибао» газетіне берген сұхбатында айтты.
Сабит Құрманбековтің айтуынша, ол «Композитор» фильмінде жұмыс істеу мүмкіндігіне үлкен мақтаныш сезімін сезінеді. Бұл – Қытай мен Қазақстанның бірлесіп түсірген алғашқы фильмі, ал мәдени ынтымақтастық «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясында үлкен әлеуетке ие.
2016 жылы Қазақстан мен Қытай «Композитор» фильмін бірлесіп түсіру туралы келісімге қол қойды. Фильм Қытай композиторы Сянь Синхайдың өмірін баяндайды. Ол Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Алматыға көшіп келгенде, оған көмек көрсеткен Қазақстандық композитор Бахытжан Байкадамовтың тарихы туралы.
Сабит Құрманбеков Қазақстанның Мәдениет және ақпарат министрлігі тарапынан фильмнің көркемдік жетекшісі ретінде шақырылды. Қытай мен Қазақстан кинематографистері тез достасты. Қытай режиссері Шерзат Якубтың ұсынысымен Курманбеков фильмнің сорежиссері болды. Бұл тәжірибені еске алған Қазақстандық режиссер Қытай әріптестерінің заманауи технологиялары мен қатаң тәртіптерінен терең әсер алғанын және сценарий бойынша ұсыныстарының қабылданғанына өте риза екенін айтты. «Шығармашылық мансабымда мұндай тәжірибе жинақтау – үлкен бақыт», – деді ол.
Алматыда тұратын Курманбеков Сянь Синхайдың есімімен жақсы таныс. Бірақ Қытайлық әріптестерімен сюжеттегі егжей-тегжейлер бойынша жұмыс істей отырып, бұл ұлы Қытай композиторының тағдырын тереңірек білді. Курманбековтің айтуынша, ол жиі Сянь Синхайдың орнында болсам, барлық қиындықтарды жеңіп, суық, жат жерде шығармашылықпен айналыса алар ма еді деген ойға бататын. Оның пікірінше, композитордың өз еліне деген шексіз махаббаты мен адалдығы да жанды қозғайды.
Құрманбеков «Композитор» фильмінің достық пен өзара сенім туралы тарих екенін айтты. Достық шекаралар мен әлеуметтік мәртебемен шектелмейді, достық адамды қауіп-қатерден құтқарып қалуы мүмкін. «Фильмде біз достық пен сенімнің нәтижесінде жасалған тамаша нәрселерді көреміз. Осы тамаша қасиеттер бүгінгі әлемге өте қажет», – деп атап өтті режиссер.
Құрманбеков «Композитор» фильмін өте сәтті жоба деп санайды және бұл гуманитарлық алмасу жобаларының үлгісі екенін айтады. Оның пікірінше, мемлекеттер арасындағы гуманитарлық ынтымақтастық саясаттық және экономикалық ынтымақтастық сияқты маңызды. Қазақстан мен Қытай халықтарының мыңжылдық достық тарихы бар және 21 ғасырда әлемде бейбітшілік пен достықты тарату миссиясын атқарады.
Құрманбеков өнер – адамдардың жүректеріне тікелей жететін сөздер екенін, идеяларды жеткізетін құрал болып табылатынын және оның ықпалының орнына ешнәрсе қойылмайтынын атап өтті. Өнер сенімділікті нығайту, құрметті тарату және бейбітшілікті қолдау рөлін атқара алады.
2018 жылы Қытай Халық Республикасының төрағасы Си Цзиньпин Пекиндегі Халық Жиналысының үйінде «Композитор» фильмінің басты актерлерін және түсіру тобын қабылдап, фильмнің трейлерін көрді. Курманбеков осы оқиғамен байланысты естеліктер әлі күнге дейін оның жанын толқытатынын айтты. Қытай лидері ұсынған «Бір белдеу, бір жол» бастамасы – Евразия құрлығындағы Ұлы Жібек жолына жаңа өмір сыйлап, қатысушы елдердің дамуына ықпал етіп, сансыз адамды кедейліктен құтқарған және бейбітшілік пен өркендеуге жол ашқан ұлы жоба. Орталық Азия халықтары аймақтық жобалардың жүзеге асырылуы арқылы әлеммен байланысу мүмкіндіктерін ерекше бағалайды.
«Композитор» фильмінің түсірілімі аяқталғаннан кейін бірнеше жыл бойы Құрманбеков Қытай мен Қазақстан шекарасындағы қарапайым адамдар арасындағы өзара көмек туралы әңгімелейтін фильм түсірді. Қазіргі уақытта ол Қытай философиясындағы бейбітшілік туралы трактаттарды зерттеп, Евразия құрлығындағы елдердің ортақ тарихи әңгімелерін экранға шығару жоспарымен айналысуда. Құрманбеков: «Менде қазір нақты концепция бар, және Қытайлық актерды басты ер адам рөліне шақыруды қатты қалаймын», – деп мәлімдеді.
Режиссер өзінің көркем туындылары арқылы Қазақстан мен Қытай халықтары арасындағы достық пен өзара сенімді нығайтуға үлес қосуды жалғастыруды үміт етеді.
Дереккөз: «Жэньминь жибао» онлайн баспасы.
